Η ΑΕΚ γιόρτασε το δέκατο τρίτο πρωτάθλημα της ιστορίας της και το πάρτι της κατάκτησής του, το πρώτο μετά από δυο δεκαετίες στην γενέθλια γη της Νέας Φιλαδέλφειας, υπήρξε εξαιρετικό. Η ερώτηση που συνοδεύει κάθε νέο πρωταθλητή είναι αν η κατάκτηση του πρωταθλήματος υπήρξε δίκαιη.
Πριν την δική μου απάντηση σε αυτή την σταθερή μετά το τέλος κάθε πρωταθλήματος ερώτηση θα πρέπει να δούμε τα δεδομένα. Πρώτα από όλα τι είδους πρωτάθλημα είδαμε.
Μόνο η ΑΕΚ κι ο ΠΑΟ βελτιώθηκαν
Ακούστηκαν πολλά για την συναρπαστικότητα του εφετινού πρωταθλήματος: για μένα όλα υπερβολικά! Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα πρωτάθλημα στο οποίο βελτιώθηκαν θεαματικά αγωνιστικά και βαθμολογικά μόνο δυο ομάδες: ο δεύτερος ΠΑΟ και η πρωταθλήτρια ΑΕΚ. Αυτές είναι οι μόνες ομάδες, που σε σχέση με πέρυσι, ολοκλήρωσαν με μια εντυπωσιακά μεγαλύτερη βαθμολογική συγκομιδή: ο ΠΑΟ έχει 17 βαθμούς παραπάνω σε σχέση με πέρυσι και η ΑΕΚ 27 – επίδοση εντυπωσιακή. Ο ΠΑΟΚ έχει μια σταθερή σε σχέση με πέρυσι συγκομιδή και σχεδόν όλοι οι άλλοι υπήρξαν φέτος χειρότεροι ως προς την βαθμολογική αποτελεσματικότητα. Ο Ολυμπιακός έχει 10 λιγότερους βαθμούς από πέρυσι, ο πέμπτος Αρης 11. Χαρακτηριστικό της γενικής στασιμότητας είναι αυτό που συνέβη με τον Βόλο: o Βόλος συγκέντρωσε φέτος όσους βαθμούς συγκέντρωσε και πέρυσι και φέτος τερμάτισε έκτος, ενώ πέρυσι αγωνίστηκε στα play out με στόχο την παραμονή του!
Είναι εντυπωσιακό πως πλην του ΠΑΟ και της ΑΕΚ καμία ομάδα δεν μπορεί βάσιμα να ισχυριστεί ότι στο εφετινό πρωτάθλημα ήταν πολύ καλύτερη από πέρυσι: μόνο ο Ατρόμητος έκανε 5 βαθμούς περισσότερους, πλην όμως έμεινε μακριά από τον στόχο του, που ήταν η πρώτη εξάδα. Ομάδες όπως ο ΠΑΣ Γιάννινα, ο Αστέρας Τρίπολης, ο ΟΦΗ, ακόμα και ο Παναιτωλικός άρχισαν με άλλα σχέδια την σεζόν και τα όσα έκαναν φέτος θα τα ξεχάσουν γρήγορα. H μετριότητα των περισσότερων ομάδων είχε ως αποτέλεσμα ένα πρωτάθλημα με πολλά προβλέψιμα αποτελέσματα: πρακτικά όποιος έχανε βαθμούς με τις ομάδες που ήταν από την πέμπτη θέση και κάτω δεν μπορούσε να τους βρει πουθενά. Δεν βλέπω σε αυτό κάτι συναρπαστικό. Ισα ίσα: προβλέπω πως με την μετριότητα που χαρακτηρίζει τις ομάδες από την πέμπτη θέση και κάτω δεν αργεί η μέρα που θα δούμε ένα πρωτάθλημα που οι τρεις – τέσσερις της κορυφής θα χάνουν βαθμούς μόνο στα μεταξύ τους ματς. Κι αυτό θα το λέμε ακόμα πιο συναρπαστικό…
Ανταγωνισμός χαμηλού επιπέδου
Η ίδια η εικόνα των διεκδικητών του τίτλου δεν είχε σχεδόν τίποτα το εξαιρετικά θεαματικό. Ο ΠΑΟ διεκδίκησε τον τίτλο έχοντας την μόλις πέμπτη επίθεση στο πρωτάθλημα: σκόραρε λιγότερο, όχι μόνο από την πρωτοπόρο ΑΕΚ, αλλά και από τον Ολυμπιακό, τον ΠΑΟΚ και τον Αρη, που, κατά δήλωση του Τόλη Τερζή, του τελευταίου προπονητή του, «είχε πρόβλημα φέτος κυρίως στο γκολ»! Η ΑΕΚ, κατέκτησε το πρωτάθλημα χωρίς να έχει ούτε την καλύτερη επίθεση, ούτε την καλύτερη άμυνα. Παρά τον μεγάλο ανταγωνισμό (κυρίως με τον ΠΑΟ, αλλά και με τον Ολυμπιακό και τον ΠΑΟΚ για ένα διάστημα) η νέα πρωταθλήτρια δεν έκανε περισσότερους πόντους από όσους έκανε πέρυσι ο πρωταθλητής Ολυμπιακός, που έχοντας κερδίσει τον τίτλο από τα Χριστούγεννα πετούσε βαθμούς στο τέλος της χρονιάς – στα play off πχ έφερε ισοπαλίες με τον ΠΑΣ, τον ΠΑΟΚ, την ΑΕΚ κι έχασε δυο φορές από τον ΠΑΟ κι όμως τρέχοντας μόνος έφτασε άνετα τους 83 βαθμούς, αυτούς που στο ανταγωνιστικό μας εφετινό πρωτάθλημα έφτασε η ΑΕΚ με ένα μεγάλο σερί καλών αποτελεσμάτων στο φινάλε.
Στην αρχή της χρονιά είχα γράψει πως το πρωτάθλημα θα κρινόταν στα play off. Eτσι κι έγινε. Τα play off έδωσαν την πρωτιά στην ΑΕΚ κι επειδή σε αυτά έπαιξε με τους διεκδικητές του πρωταθλήματος έδειξε ότι ήθελε το πρωτάθλημα και πιο πολύ. Της το έδωσαν η θέλησή της, η σιγουριά της και η καλή δουλειά του προπονητή της: ο Αλμέιδα πήρε πολλά από όλους, αλλά για αυτόν και τα μυστικά της επιτυχίας του θα γράψω αύριο. Σήμερα περιορίζομαι σε μια γενική αποτίμηση που λέει πως η ΑΕΚ κέρδισε τον τίτλο όχι γιατί ήταν θεαματικότερη (που ήταν), αλλά γιατί κυρίως ήταν σταθερότερη την κρίσιμη στιγμή. Στα play off ο ΠΑΟ δεν άντεξε και φάνηκαν κυρίως οι επιθετικές του αδυναμίες: στη Λεωφόρο πχ κέρδισε τελικά μόνο τον Ολυμπιακό. Ο Ολυμπιακός άλλαξε στα play off προπονητή – κι αυτό τα λέει όλα. Κι ο ΠΑΟΚ έζησε με μια άμυνα υπό κατάρρευση από την αρχή τους: δέχτηκε 17 γκολ, πράγμα ασυγχώρητο. Η ΑΕΚ χωρίς να κάνει κάτι εντυπωσιακό στο φινάλε είχε σταθερή απόδοση κι έκανε και δυο νίκες που έδειξαν χαρακτήρα: αυτή στη Τούμπα κόντρα στον ΠΑΟΚ (έπειτα από δυο ματς χωρίς νίκη με Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό) κι αυτή στο Καραϊσκάκη, όπου ο Παναθηναϊκός άφησε τις τελευταίες του ελπίδες για το πρωτάθλημα.
Με αντίδοτα στην γκρίνια
Η μετριότητα είναι ο εχθρός της ποιότητας και ποιότητα φέτος υπήρξε λίγη. Λόγω της μετριότητας μέτρησαν κάποια άλλα πράγματα. Οι γρήγοροι αποκλεισμοί από την Ευρώπη έδωσαν στον Παναθηναϊκό, στον ΠΑΟΚ και στον Αρη την δυνατότητα να αφοσιωθούν πιο πολύ στο πρωτάθλημα, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις έφεραν και γκρίνιες – η ΑΕΚ στην Ευρώπη δεν αγωνίστηκε και γκρίνιες δεν είχε. Ο Ολυμπιακός που έφτασε να παίξει σε όμιλο του Γιουρόπα λιγκ πλήρωσε το γεγονός με έξτρα κούραση (σε σχέση με τους ανταγωνιστές του). Το πολύ βαρύ πρόγραμμα του στην αρχή, σε συνδυασμό με την έλλειψη συνοχής του εξαιτίας των πολλών μεταγραφών, είχε ως συνέπεια απώλειες βαθμών στον πρώτο γύρο (με τον Αστέρα Τρίπολης, τον Βόλο, τον Αρη, τον ΠΑΟΚ στο Καραϊσκάκη) που τα προηγούμενα χρόνια δεν έκανε – και που, κι αν έκανε, δεν του στοίχιζαν, γιατί όποιος αγωνιζόταν στην Ευρώπη είχε και τις δικές του. Ο Ολυμπιακός, και γιατί δεν κέρδισε ντέρμπι στον πρώτο γύρο, βρέθηκε να κυνηγάει την πρωτιά μένοντας πολύ μακριά από νωρίς – κάποια στιγμή ήταν 12 βαθμούς πίσω από την πρώτη θέση. Και η ΑΕΚ έφτασε στο -9 μετά την ήττα από τον ΠΑΣ, αλλά είχε την τύχη να έχει αμέσως ένα ματς με τον ΠΑΟ στην έδρα της, το οποίο και κέρδισε. Ο δε Παναθηναϊκός αντίθετα από την ΑΕΚ, είχε ένα μεγάλο κακό διάστημα απόδοσης στο ξεκίνημα του δευτέρου γύρου (έμεινε χωρίς νίκη σε 5 από τα 7 πρώτα ματς κι αποκλείστηκε στο κύπελλο), πράγμα που η ΑΕΚ δεν είχε ποτέ της καθώς τα όποια άσχημα αποτελέσματά της ήταν διάσπαρτα. Φυσικά μετά τα εγκαίνια του γηπέδου της αυτά μειώθηκαν πολύ, γεγονός που έπαιξε ρόλο.
Μια και μόνη ήττα
Εν κατά κλείδι νομίζω πως η ΑΕΚ κέρδισε ένα πρωτάθλημα που δεν θα μπορούσε να το κερδίσει άλλος, παρά την όποια ανταγωνιστικότητα. Ο πρώην πρωταθλητής Ολυμπιακός πλήρωσε ακριβά την ευρωπαϊκή του συμμετοχή και την απόφασή του να τα βάλει μόνος σχεδόν με την ομοσπονδία, τους αρχιδιαιτητές και τους διαιτητές: ο πόλεμος αυτός είχε κόστος. Ο ΠΑΟ έχασε νωρίς τον Αϊτόρ, δεν είχε εύκολο γκολ, και είχε ένα κακό διάστημα στην καρδιά του χειμώνα που έκανε τους πάντες να αμφιβάλουν για τις αντοχές του: στο τέλος όλοι αγχώθηκαν υπερβολικά. Ο ΠΑΟΚ πόνταρε στους ταλαντούχους μικρούς του, αλλά επί της ουσίας επανέλαβε το περσινό του πρωτάθλημα: μοιάζει ευχαριστημένος με την διεκδίκηση του κυπέλλου. Η ΑΕΚ ήταν αυτή με τα λιγότερα προβλήματα. Δεν αγωνίστηκε στην Ευρώπη, είχε ένα μεγάλο ρόστερ, δεν πέρασε καμία κρίση αποτελεσμάτων, οι ήττες της ήταν λίγες και μόνο δυο φορές έμεινε χωρίς νίκη σε δυο παιγνίδια στη σειρά, όταν και στις δυο περιπτώσεις χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τον Ολυμπιακό και τον ΠΑΟ σε συνεχόμενα ματς. Και φυσικά μέτρησε καταλυτικά και η νέα έδρα της. Και για τον ενθουσιασμό που της έδωσε και γιατί από αυτή πέρασε με νίκη μόνο ο Ολυμπιακός. Εκείνη η ήττα της ΑΕΚ ήταν σοκαριστική. Αλλά επί της ουσίας ήταν φέτος και η μόνη τέτοια.
Το ξέρει καλά
Φυσικά σε ένα τέτοιο πρωτάθλημα που κρίνεται σε λίγα ματς μέτρησαν πολύ και τα διαιτητικά λάθη. Στον Ολυμπιακό προκάλεσαν ένα πλήθος αναταραχών, δεδομένης και της ανοιχτής διαμάχης της ομάδας με την ΕΠΟ – ο Ολυμπιακός ισχυρίζεται ανοιχτά ότι η ομοσπονδία και η διαιτησία ελέγχονται από την ΑΕΚ. Προβλήματα είχε κι ο ΠΑΟΚ και στο τέλος διαμαρτυρήθηκε και ο ΠΑΟ. Όταν με τους ορισμούς των διαιτητών έφτασε να ασχολείται ο ίδιος ο πρωθυπουργός προφανώς κάτι δεν πήγε καλά φέτος: η πρόβλεψή μου είναι ότι του χρόνου όλα θα είναι ακόμα χειρότερα, αλλά στο μεταξύ η ΑΕΚ γιόρτασε το δέκατο τρίτο πρωτάθλημά της κι ετοιμάζεται για το πρώτο της νταμπλ μετά το 1979. Αν κάποιοι το αμφισβητούν (σύντομα θα ακουστούν πολλά…) δεν είναι γιατί είδαν φέτος κάποια ομάδα καλύτερη, αλλά είναι γιατί η ενασχόληση της διοίκησης της ΑΕΚ με την ΕΠΟ καταγγέλλεται ποικιλοτρόπως: αν δεν θες αμφισβήτηση δεν ασχολείσαι. Από την άλλη στην Ελλάδα το βασικό είναι να κερδίζεις κι ας λένε οι άλλοι ό,τι θέλουν. Ο Δημήτρης Μελισσανίδης αυτό το ξέρει καλά. Η ΑΕΚ του, κέρδισε το πρωτάθλημα και σύμφωνα με τους μπουκ, είναι και πρώτο φαβορί για το επόμενο.
